بيماري كاواساكي
يك نوع التهاب عروق است كه معمولا در كودكان زير پنج سال رخ ميدهد و ميتواند باعث آسيب به قلب و ساير اعضاي بدن شود. اين بيماري نامش را از دكتر توميساكو كاواساكي، پزشك ژاپني كه در سال ???? اولين مورد آن را گزارش كرد، گرفته است. علت اين بيماري هنوز مشخص نيست و فقط بر اساس علائم باليني تشخيص داده ميشود. اگر درمان مناسب صورت نگيرد، ممكن است باعث عوارض جدي و حتي مرگ كودك شود.
بيماري كاواساكي سه مرحله دارد: مرحله حاد، مرحله تحت حاد و مرحله بازتاب. در مرحله حاد، كودك دچار تب شديد و پايدار، التهاب چشمها، لبهاي خشك و تركخورده، زبان توتفرنگي، پوستهپوسته شدن دست و پا، بثورات پوستي و تورم غدد لنفاوي گردن ميشود. اين علائم معمولا به آنتيبيوتيك جواب نميدهند و تا ?? روز هم ممكن است ادامه داشته باشند. در مرحله تحت حاد، تب فروكش ميكند اما كودك هنوز بيقرار و دردمند است. در اين مرحله، علائم دستگاه گوارش، دستگاه قلب و عروق، دستگاه ادرار و ساير سامانههاي بدن ظاهر ميشوند. در مرحله بازتاب، علائم به تدريج كاهش پيدا ميكنند و كودك بهبود ميابد.
تشخيص بيماري كاواساكي بر اساس رعايت شش علامت اصلي است: تب بالاتر از ??-?? درجه سانتيگراد به مدت پنج روز يا بيشتر، التهاب چشمهاي هر دو طرف (بدون خروج چرك)، تغييرات پوست دست و پا (قرمز شدن، پوست پوست شدن)، تغييرات لب و دهان (خشك شدن، تورم، ترك خورده شدن)، تورم غده لنفاوي گردن (حداقل ?.? سانتيمتر) و بثورات پوستي (قرمز، مسطح يا برجسته). اگر پنج علامت از شش علامت موجود باشد، تشخيص بيماري كاواساكي قطعي است. اگر چهار علامت از شش علامت موجود باشد، تشخيص بيماري كاواساكي مشكوك است و نياز به آزمايشات تاييدي دارد. اگر سه علامت يا كمتر از شش علامت موجود باشد، تشخيص بيماري كاواساكي منفي است.
درمان بيماري كاواساكي با دو دارو انجام ميشود: گاماگلوبولين و آسپرين. گاماگلوبولين يك داروي ضد التهاب است كه به صورت تزريق وريدي در بيمارستان داده ميشود. اين دارو باعث كاهش التهاب رگهاي خوني و جلوگيري از آسيب به قلب ميشود. آسپرين يك داروي ضد تشنج و ضد خونپلاكت است كه به صورت قرص خوراكي داده ميشود. اين دارو باعث كاهش تب و درد و جلوگيري از انسداد رگهاي خوني ميشود. هرچه زودتر درمان شروع شود، احتمال بهبود كودك بالاتر است.
پيشآگهي بيماران با بيماري كاواساكي به شدت به درمان مناسب و سريع بستگي دارد. اگر درمان صحيح و به موقع صورت نگيرد، حدود ?? درصد بيماران دچار آنوريسم (گشاد شدن) رگهاي كرونر قلب ميشوند كه ميتواند منجر به حمله قلبي، نارسائي قلب يا مرگ شود. اگر درمان مناسب صورت گيرد، حدود ? درصد بيماران دچار آنوريسم رگهاي كرونر قلب ميشوند كه با نظارت پزشكي و در صورت لزوم جراحي قابل درمان هستند. بقيه بيماران كاملا بهبود پيدا ميكنند و علائم باليني آنها كاملا از بين ميروند..
با چه تستهايي ميتوان به شناسايي اين بيماري كمك كرد؟
به طور كلي، تشخيص بيماري كاواساكي بر اساس علائم باليني و شش علامت اصلي انجام ميشود. اما برخي آزمايشات آزمايشگاهي ميتوانند به تاييد يا رد تشخيص كمك كنند. اين آزمايشات عبارتند از:
- سرعت رسوب گلبول قرمز (ESR) و پروتئين C واكنشي (CRP) كه نشاندهنده درجه التهاب در بدن هستند. معمولا در بيماران مبتلا به كاواساكي، اين مقادير بالا هستند¹.
- شمارش گلبولهاي سفيد خون (WBC) كه نشاندهنده واكنش دفاعي بدن در برابر عفونت هستند. معمولا در بيماران مبتلا به كاواساكي، اين مقادير بالا هستند¹.
- هموگلوبين (Hb) و هماتوكريت (Hct) كه نشاندهنده مقدار سلولهاي قرمز خون هستند. معمولا در بيماران مبتلا به كاواساكي، اين مقادير پايين هستند¹.
- آلبومين سرم (Alb) كه نشاندهنده يك پروتئين حامل در خون است. معمولا در بيماران مبتلا به كاواساكي، اين مقادير پايين هستند¹.
- آزمايشهاي كبدي (ALT, AST, ALP, GGT) كه نشاندهنده عملكرد كبد هستند. معمولا در بيماران مبتلا به كاواساكي، اين مقادير بالا هستند¹.
- سرولوپلاسمين (CP) كه نشاندهنده يك پروتئين حامل مس در خون است. معمولا در بيماران مبتلا به كاواساكي، اين مقادير پايين هستند².
- مس در ادرار (U-Cu) و مس در كبد (L-Cu) كه نشاندهنده مقدار مس در بدن هستند. معمولا در بيماران مبتلا به كاواساكي، اين مقادير پايين هستند².